تحلیل ریسک در زمان برنامه ریزی و طراحی پروژه به صاحبان کسب و کار این امکان را می دهد تا بتوانند مشکلات خود را پیش بینی و یا آنها را خنثی کنند.

تحلیل ریسک و مدیریت ریسک

  • 14 اردیبهشت 1398
  • 2688
تحلیل ریسک و مدیریت ریسک

مدیریت ریسک بعد از شناسایی کامل چالش ها میسر می شود. از جمله عناصر اصلی در مدیریت ریسک می توان اجتناب از انجام ریسک، اشتراک گذاشتن ریسک و پذیرش ریسک را نام برد.

تحلیل ریسک به فرآیند شناسایی و تحلیل چالش های احتمالی در کسب و کار گفته می شود. سازمان ها از تحلیل ریسک برای به حداقل رساندن تاثیرات منفی ریسک ها و چالش ها استفاده می کنند.
با توجه به اینکه ریسک در هر تجارتی وجود دارد، تحلیل ریسک در سازمان ها باید به صورت پیوسته انجام و دائما به روز رسانی شود تا بتوان ریسک های احتمالی جدید را شناسایی و آسیب های احتمالی آنها را کاهش داد.
زمان مناسب برای انجام تحلیل ریسک
تحلیل ریسک کاربردهای متفاوتی در شرایط مختلف دارد.
کاربردهای تحلیل ریسک:
در زمان برنامه ریزی و طراحی پروژه به صاحبان کسب و کار این امکان را می دهد تا بتوانند مشکلات خود را پیش بینی و یا آنها را خنثی کنند.
در زمان توقف پروژه
در زمان مدیریت ریسک های بالقوه
در زمان وقوع یک خطا در سیستم کاری (خرابی تجهیزات، بیماری کارکنان، بلایای طبیعی و...)
در زمان طراحی و ایجاد تغییرات در کسب و کار به دلیل تغییرات در سیاست های کاری کشور ویا ورود رقبای جدید در بازار


نحوه استفاده از تحلیل ریسک
از شناسایی چالش ها و برآورد ریسک، برای برطرف کردن و یا به حداقل رساندن ریسک های موجود در تجارت (کسب و کار) استفاده می شوند.
شناسایی چالش ها: اولین قدم در تحلیل ریسک شناسایی چالش های احتمالی موجود در کسب و کار است که معمولا منابع مختلفی دارد.
چالش های انسانی: شامل بیماری، مرگ و سایر فاکتورهای احتمالی که موجب از دست دادن کارکنان می شود.
چالش های عملیاتی: اختلال در سیستم تامین و یا توزیع، از دست دادن دسترسی به مواد اولیه و ...
چالش اعتبار: از دست دادن مشتریان، کاهش اعتبار شرکت در نظر کارکنان و بدنامی در بازار
چالش های رویه ای: خطا در سیستم های داخلی، حسابرسی و کنترل به دلیل کلاه برداری و پرونده سازی و...
چالش های مربوط به پروژه: افزایش هزینه های اجرای پروژه (بیش از سقف بودجه)، فرآیندهای طولانی، مشکلات مربوط به کیفیت محصول و خدمات
چالش تامین مالی: نوسانات بازار، ورشکستگی، تغییرات در نرخ سودها، عدم در دسترس بودن بودجه و صندوق های تامین مالی
چالش های فنی: پیشرفت روز افزون فن آوری، خطا در سیستم ها
چالش های طبیعی: بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی و ...
چالش های سیاسی: تغییر قوانین مالیاتی و سیاست های دولت، تغییر نظرات عامه مردم و سیاست های خارجی
محل و ساختمان: نور کم در فضا، استفاده از مواد شیمیایی خطرناک و یا هر حالتی که سلامت کارکنان را به خطر اندازد.


تخمین ریسک: بعد از شناسایی چالش های موجود در کسب و کار باید احتمال وقوع و تاثیرات آن بر کسب و کار محاسبه شود. فرمول:
ریسک وقوع احتمال×ریسک هزینه=ریسک ارزش
به عنوان مثال، احتمال افزایش کرایه مکان برای کسب و کاری در سال آینده وجود دارد. حال با توجه به مشاهدات، 80 درصد احتمال دارد که کرایه ها  افزایش داشته باشند و در صورت وقوع چنین فرضی مبلغ 500 هزار دلار به هزینه های کسب و کار در سال جدید افزوده خواهد شد. بنابراین ارزش ریسک برابرست با:
0.80×500,000 $=400,000 $
مدیریت ریسک
مدیریت ریسک بعد از شناسایی کامل چالش ها میسر می شود. از جمله عناصر اصلی در مدیریت ریسک می توان اجتناب از انجام ریسک، اشتراک گذاشتن ریسک و پذیرش ریسک را نام برد.
اجتناب از ریسک
اجتاب از ریسک از جمله استراتژی های مدیریتی است که معمولا باعث می شود تا از انجام پروژه ای در کار اجتناب شود چرا که ممکن است چالش ها و اثرات منفی حاصل از اجرای پروژه بیش از مقدار سود آن باشد.
اشتراک گذاشتن ریسک
اشتراک گذاری ریسک شامل انجام برخی فعالیت های مشترک با سازمان ها، تیم ها و اشخاص ثالث است. این کار باعث می شود ریسک های کسب و کار به حداقل برسد و از طرفی تمامی دستاوردهای حاصل از موفقیت انجام کار نیز بین تیم ها و سازمان ها تقسیم میشود.

برای مطالعه بیشتر این مطالب را بخوانید:

فرایند مدیریت ریسک چیست؟ بررسی اجمالی، تعریف و مراحل فرآیند

طرح مدیریت ریسک- تعریف -هدف -الگو


پذیرفتن ریسک
پذیرفتن ریسک در زمانی انجام می شود که هزینه های حاصل از وقوع چالش ها در کسب و کار کمتر از هزینه های رویارویی با ریسک ها و جلوگیری از وقوع آنها است (به عبارتی صرفا پذیرفتن ریسک است تا جلوگیری از آن).
به عنوان مثال، با توجه به میزان فروش بالقوه می توان از شروع پروژه های جدیدتر اجتناب کرد زیراکه میزان فروش محصولات می تواند هزینه های حاصل از دیرکرد اجرای طرح جدید را جبران کند.
الف) آزمایش کسب و کار، می تواند تاثیر مثبتی در به حداقل رساندن ریسک در کسب و کارها داشته باشد. با استفاده از این آزمایش ها می توان محل بروز مشکل را شناسایی و راه حل های مناسب جهت جلوگیری از بروز مشکلات بزرگتر را ارائه کرد.
اقدامات پیشگیرانه: به اقداماتی گفته می شود که باعث جلوگیری از بروز مشکلات با تاثیرات منفی زیاد است. این اقدامات شامل آموزش نکات ایمنی، نصب فایروال های مناسب برای سرورها و آموزش های متقابل است.
اقدامات شناسایی: شامل شناخت عواملی است که می توانند موجب بروز خطا شوند. این کار به مدیران این امکان را می دهد تا بتوانند در صورت وقوع خطا در فرآیند، سریعا آن را برطرف کنند. این اقدامات شامل بازبینی مجدد گزارش های مالی، اطمینان از امنیت و ایمنی محصول قبل از توزیع و یا نصب سنسورهای مناسب برای شناسایی خطاهای سیستم است.
ب) طراحی، انجام، بررسی، اجرا: این روش نیز همانند روش آزمایش کسب و کار یکی از متدهای مناسب برای جلوگیری از تاثیرات منفی حاصل از چالش های احتمالی در شرایط پر ریسک است که راه های موجود برای کاهش ریسک را مورد آزمایش قرار می دهد. این روش شامل چهار فاز تحلیل شرایط، ایجاد و آزمایش راه حل، بررسی راه حل و در نهایت اجرای آن است.

نتیجه گیری
از آنجا که نمی توان به طور قطع روند بازار را پیش بینی کرد می توان گفت که تحلیل و مدیریت ریسک یکی از فرآیندهای چالش برانگیز در دنیای امروزی تجارت است. ابزارهای مدیریت ریسک مانع از بروز بحران در تجارت می شوند و همچنین احتمال موفقیت پروژه ها را افزایش می دهند. به طور کلی هدف از تحلیل و مدیریت ریسک، افزایش پیوسته میزان بهره وری در کسب و کارها است.

تهیه شده در گروه تولید محتوی سپینود شرق
کلیه حقوق این وبسایت متعلق به موسسه سپینود شرق می باشد. 

منابع:

www.mindtools.com

www.techopedia.com

 www.pmi.org

 

نظرتان را ثبت کنید